600 yıllık serüven, Kütahya çinisi “UNESCO” yolunda

Osmanlı döneminde 16’ncı yüzyılda zirvesine ulaşan Türk
çiniciliğinin en önemli merkezlerinden Kütahya’daki bu miras
Kütahya çinileri’nin  uluslararası alana taşınması için
çalışma başlatıldı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Kütahya Çiniciler Odası iş
birliğinde, geleneksel el sanatları arasında yer alan ve yaklaşık
600 yıldır cami, saray, kervansaray gibi mekanları süsleyen Kütahya
çinilerinin Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün
(UNESCO) Somut Olmayan Kültürel Miras Listesine alınması amacıyla
müracaat edildi.

Kütahya Çiniciler Odası Başkanı Sadık Erilbaylı, AA muhabirine
yaptığı açıklamada, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile iki yıldır
yürüttükleri çalışmada önemli bir aşamaya geldiklerini söyledi.

Bakanlık ile UNESCO’ya başvurduklarını anlatan Erilbaylı, “İnşallah
gelecek yıl Somut Olmayan Kültürel Miras Listesine Kütahya
çiniciliği de eklenecek. Kütahya’da 600 yıllık bir el sanatını
yaşatmanın gururunu hep birlikte yaşıyoruz” dedi.

Erilbaylı Kütahya’da, bakanlıkça onaylanan 417 çini atölyesi ile bu
alanda 53 sanatçı, 826 usta bulunduğu bilgisini verdi. Evlerinde
uğraşanlarla yaklaşık 6 bin kişinin çinicilik sektöründe
çalıştığını dile getiren Erilbaylı, şöyle konuştu:

“Bütün dünyanın camilerini, mabetlerini ve saraylarını süslemeye
devam ediyoruz. Bunların yanı sıra bazı sorunlarımız da bulunuyor.
Ürettiğimiz çinileri gerçek değerinde satamıyoruz, bunları bir çatı
altında toplayamıyoruz. Bununla ilgili de çalışmalarımız sürüyor.
Ayrıca enerji ve istihdam desteğinin verilmesini istiyoruz. Avrupa
Birliği ülkelerinde el sanatlarında katma değer vergisi oranı yüzde
1, bizde ise yüzde 18. Bunun yüzde 5’e çekilmesiyle ilgili olarak
Maliye Bakanlığımıza da müracaatımızı yaptık, son aşamasına kadar
geldik. Allah’ın izniyle bundan da sonuç alacağımıza
inanıyoruz.”

Çin malı çini ürünlerinin Türkiye pazarında yoğun olarak
görüldüğünü vurgulayan Erilbaylı, Kütahya çinisi satın almak
isteyenlerin bu konuda dikkatli olması gerektiğini belirtti.

Kütahya çiniciliğinin “yaşayan insan hazinesi”

UNESCO’nun 2009 yılında “yaşayan insan hazinesi” seçtiği çini
sanatçısı Mehmet Gürsoy ise 40 yıldır bu işin içinde olduğunu
bildirdi.

Bu sanata, 16’ncı yüzyılda zirvede olan Türk çiniciliğinin 17’nci
asrın başlarında devletin taleplerinin azalması gerekçesiyle
gerilemeye başlamasından dolayı adım attığına değinen Gürsoy,
“Dünyada bütün müze, saray ve camileri eski ustaların yaptıkları
eserler süslüyor. Maalesef günümüzde bu canım eserler
üretilemiyordu. İşte bunların unutulmaması için bu sanata başladım.
2009 yılında da UNESCO ile Kültür ve Turizm Bakanlığı,
çalışmalarımın değerlendirilmesi sonucu beni miras taşıyıcı olarak
kabul etti” ifadesini kullandı.