Elektrik Piyasası Kanunu Tasarısı Komisyonda kabul edildi

Komisyon Başkanı AK Parti Gaziantep Milletvekili Halil Mazıcıoğlu,
toplantının açılışında olağanüstü bir durumun gelişmemesi halinde
24. Dönem’in son toplantısını yaptıklarını belirterek, çalışmalara
katkıda bulunan iktidar ve muhalefet milletvekilleri ile komisyon
çalışanlarına, sivil toplum örgütü temsilcilerine teşekkür
etti.

Konuşmasında, Çanakkale Zaferi’nin yıl dönümünü de kutlayan
Mazıcıoğlu, Gazi Mustafa Kemal ve silah arkadaşları başta olmak
üzere tüm şehitleri saygı ve minnetle andı.

Daha sonra söz alan komisyon üyesi milletvekilleri de Çanakkale
Zaferi’nin yıl dönümünü kutladılar. Komisyonun çalışmalarına da
değinen üyeler katıda bulunanlara teşekkür ettiler. Seçim döneminin
yaklaştığına dikkati çeken milletvekilleri duygusal konuşmalar
yaparak, uyumlu bir çalışma yürütüldüğünü parlamentoya yeniden
dönmemeleri halinde dostlukların sürecinin altını çizdiler.

Ardından 11. maddeden itibaren görüşmelere devam edildi.

MHP Kütahya Milletvekili Alim Işık, dün gerçekleştirilen komisyon
toplantısında bakanlıktan talep ettiği bilgilerin kendisine
ulaştığını belirterek, bu bilgiler ışığında şunları kaydetti:

“2013 yılı sonu itibariyle toplam 21 dağıtım bölgesinde 32 milyar
kilovat/saatlik bir enerji kaybımız söz konusu. Bu toplam 229
milyar kilovat/saatlik brüt tüketimin neredeyse yüzde 15’ine yakın.
Bu 32 milyar kilovat/saatlik kayıp kaçak tutarının maaselesf ne
yazık ki yüzde 60’den fazlası Dicle, Van Gölü ve Aras Dağıtım
bölgelerinde. Bu tasarıda yaptığımız düzenlemelerle 32 milyar
kilovat/saatlik kayıp kaçağın önemli bir miktarını hiç bu işte
vebali olmayan insanlara dağıtarak, onların cebinden paralarını
alıyoruz. Bu vebali vicdanlarınızda tarttığınızda bir karşılığı
olacaktır.”

Ardından maddelerin görüşmeleri tamamlanarak, tasarı kabul
edildi.

Komisyonda kabul edilen tasarı

Tasarıya göre, askeri yasak bölgeler ve güvenlik bölgelerinde veya
ülke güvenliği ile doğrudan ilgili Türk Silahlı Kuvvetlerine ait
araziler, harekat ve savunma amaçlı yerlerdeki tesisler (konut ve
sosyal tesisler hariç) ile özel güvenlik bölgesi ilan edilen
yerlerde, rafineri, petrokimya tesisleri ve eklentileri ile
milletlerarası andlaşma hükümleri uyarınca yapılması öngörülen
tesisler hakkında Kıyı Kanunu’nun kıyılar, sahil şeritleri,
doldurma ve kurutma yoluyla kazanılan arazilere ilişkin yapı ve
yapılaşmaya dair hükümler dahil olmak üzere sınırlayıcı hükümleri
uygulanmayacak.

Petrolün Boru Hatları ile Transit Geçişine Dair Kanun kapsamında
bulunan milletlerarası andlaşma hükümleri çerçevesinde transit
petrol boru hattı projelerinin inşa ve modernizasyonunu
gerçekleştirenlere 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren yapılan teslim
ve hizmetler katma değer vergisinden müstesna olacak.

Bu kapsamda yapılan mal teslimleri ve hizmet ifaları nedeniyle
yüklenilen vergiler, vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan
vergiden indirilecek. İndirim yoluyla telafi edilemeyen vergiler,
istisna kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade
edilecek.

Nükleer Enerji Genel Müdürlüğü

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Nükleer Enerji Proje Uygulama
Dairesi Başkanlığı, Nükleer Enerji Genel Müdürlüğü olarak yeniden
yapılandırılıyor. Nükleer Enerji Genel Müdürlüğü’nün görevleri
şunlar olacak:

“Nükleer enerji projelerinin yürütülmesinde bakanlıklar, kamu kurum
ve kuruluşları, üniversiteler, sivil toplum ve özel sektör
kuruluşları arasında koordinasyonu sağlamak.

Nükleer enerji ile ilgili konularda ulusal politikayı belirlemeye
yönelik çalışmalar yapmak, diğer kuruluşların bu kapsamda kendi
görev alanlarıyla ilgili olarak yürütmekte oldukları çalışmaları
izlemek, değerlendirmek ve bu kuruluşlarla işbirliği yapmak.

Görev alanına giren faaliyetlerle ilgili gerekli mevzuat
taslaklarını hazırlamak.

Ulusal nükleer enerji politikasına uygun olarak insan kaynakları
planlaması yapmak ve insan kaynaklarını geliştirmeye yönelik her
türlü çalışmayı yapmak veya yaptırmak.

Nükleer enerji projelerinde azami yerli katkıyı ve teknoloji
transferini sağlamak ve teknik kapasiteyi geliştirmek üzere gerekli
çalışmaları yapmak veya yaptırmak.

Ülkemizin nükleer teknolojiden yararlanmasını mümkün kılmak
amacıyla gerektiğinde araştırma ve geliştirme kuruluşlarıyla
işbirliği içerisinde kamu ve özel sektör kurum ve kuruluşları ile
üniversitelerin bu kapsamda yapılacak araştırma, geliştirme,
inceleme ve çalışmalarını Bakanlar Kurulunca belirlenen esaslar
çerçevesinde desteklemek.

Nükleer enerji projelerine ilişkin insan kaynakları, eğitim, sanayi
ve teknoloji gibi alanlarda gerekli altyapının hazırlanması için
kurumlar arası eşgüdümü sağlamak ve bu alanlarda gerekli
çalışmaları yapmak veya yaptırmak.

Nükleer enerji ile ilgili olarak halkın bilgilendirilmesine yönelik
çalışmalar yapmak veya yaptırmak.

Görev alanına giren faaliyetlerle ilgili yerli ve yabancı araştırma
kurumları ve araştırmacılarla her türlü bilimsel ve teknik
işbirliği yapmak, ulusal ve uluslararası kuruluşlar tarafından
yürütülen çalışmalara katılmak.

Görev alanına giren konularda ulusal ve uluslararası kongre,
sempozyum, seminer, çalıştay gibi bilimsel toplantılar yapmak veya
yaptırmak.”

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte Nükleer Enerji Proje
Uygulama Dairesi Başkanı kadrosunda bulunan personelin görevi
hiçbir işleme gerek kalmaksızın sona erecek ve bakanlık müşaviri
kadrosuna atanacak. Bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihte,
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı adına ihdas edilen Nükleer
Enerji Proje Uygulama Dairesi Başkanlığı’na tahsis edilen kadrolar,
Nükleer Enerji Genel Müdürlüğü adına tahsis edilmiş sayılacak ve bu
kadrolarda görev yapan personel, anılan Genel Müdürlüğe tahsis
edilen sayılan kadrolara, halen bulundukları kadro dereceleriyle
atanacak.

Belgeler belirlenen sürede kuruma sunulacak

Tasarıyla, Elektrik Piyasası Kanunu’nda yer alan ancak tanımı
bulunmayan “teknik ve teknik olmayan kayıp” ile “dağıtım şebekesi”
ibareleri tanımlanıyor.

Nükleer enerji üretim tesisleri için alınacak yapı ruhsatı ve diğer
mevzuattan kaynaklanan inşaata ilişkin izin, onay, lisans, ruhsat
ve benzeri belgeler ile üretim tesisinin kurulacağı sahaların
mülkiyet veya kullanım hakkının elde edildiğine ilişkin belgeler,
üretim lisansı verilmesinden sonra olmak üzere, Enerji Piyasası
Düzenleme Kurulu tarafından belirlenen süre içerisinde kuruma
sunulacak.

Kurul tarafından belirlenen süre içerisinde istenen belgelerin
mücbir sebepler veya lisans sahibinden kaynaklanmayan haklı
sebepler dışında kuruma sunulmaması halinde üretim lisansı iptal
edilecek. Bu üretim tesislerinde, diğer mevzuattan kaynaklanan
yükümlülüklerin yerine getirilmesi kaydıyla, üretim lisansı
alınmadan önce üretim tesisi ile doğrudan ilgili olmayan yapıların
inşasına başlanabilecek.

Tasarıyla, kamulaştırma bedellerinin yanısıra, ilgili diğer
giderlerin de ödenebilmesi amacıyla düzenleme yapılarak tereddütler
gideriliyor.

Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda
düzenleme

Tasarıyla, Elektrik Piyasası Kanunu’nun geçici 8. maddesinin
Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi ve böylece özelleştirme
işlemleri için önemli bir risk unsuru olan bu hukuki boşluğun
doldurulması amacıyla geçiş sürecine ilişkin düzenlenme
yapılıyor.

Buna göre, EÜAŞ veya bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme
birimleri ile varlıklarına ve ilgili kanun kapsamında oluşturulacak
kamu üretim şirketlerine ve bu şirketlere ait üretim tesislerine;
bu maddede yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce
özelleştirilmiş olanlar ile yürürlük tarihinden sonra
özelleştirilecek olanlar için de geçerli olmak üzere, çevre
mevzuatına uyumuna yönelik yatırımların gerçekleştirilmesi ve çevre
mevzuatı açısından gerekli izinlerin tamamlanması amacıyla, 31
Aralık 2019 tarihine kadar süre tanınacak.

Bu süre zarfında ve önceki dönemlere ilişkin olarak bu gerekçeyle,
EÜAŞ veya bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme birimleri ile
varlıklarında ve ilgili kanun kapsamında oluşturulacak kamu üretim
şirketlerinde ve kamu üretim şirketlerine ait üretim tesislerinde,
bu maddede yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce
özelleştirilmiş olanlarla, yürürlük tarihinden sonra
özelleştirilecek olanlar için de geçerli olmak üzere, elektrik
üretim faaliyeti durdurulamayacak ve idari para cezası
uygulanmayacak.

Çevre mevzuatına uyumuna yönelik yatırımların gerçekleştirilmesi ve
çevre mevzuatı açısından gerekli izinlerin tamamlanmasına ilişkin
usul ve esaslar Bakanlık tarafından bir yıl içinde çıkarılacak
yönetmelikle belirlenecek.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na 65 kadro ihdas ediliyor.

Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarla Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı, TBMM Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar,
Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda kabul edildi.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından tüketici özelliklerine
göre abone grupları belirlenebilecek. Kurulca düzenlemeye tabi
tarifeler, doğrudan nihai tüketiciye veya nihai tüketiciye
yansıtılmak üzere ilgili tüketiciye enerji tedarik eden lisans
sahibi tüzel kişilere yansıtılacak.

Elektrik Piyasası Kanunu’nda değişiklik öngören tasarıya göre,
kanun kapsamında düzenlenen ve bir sonraki dönem uygulanması
önerilen tarifeler, ilgili tüzel kişi tarafından Enerji Piyasası
Düzenleme Kurulu’nca belirlenen usul ve esaslara göre, tarife
konusu faaliyete ilişkin tüm maliyet ve hizmet bedellerini içerecek
şekilde hazırlanacak ve onaylanmak üzere Enerji Piyasası Düzenleme
Kurumu’na sunulacak. Kurul, mevzuat çerçevesinde uygun bulmadığı
tarife tekliflerinin revize edilmesini isteyecek veya gerekirse
resen revize ederek onaylayacak.

Onaylanan tarifeler içinde, söz konusu tüzel kişinin tarife konusu
faaliyetine ilişkin tüm maliyet ve hizmet bedelleri dışında piyasa
faaliyetleri ile doğrudan ilişkili olmayan hiçbir unsur yer
alamayacak. İletim ek ücreti bu hükmün istisnasını oluşturacak.

İlgili faaliyete ilişkin tüm maliyet ve hizmet bedellerini içeren
Kurul onaylı tarifelerin hüküm ve şartları, bu tariflere tabi olan
tüm gerçek ve tüzel kişileri bağlayacak. Bir gerçek veya tüzel
kişinin tabi olduğu tarifede öngörülen ödemelerden herhangi
birisini yapmaması halinde, söz konusu hizmetin durdurulabilmesini
de içeren usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılan yönetmelikle
düzenlenecek.

Kurul tarafından tüketici özelliklerine göre abone grupları
belirlenebilecek. Kurulca düzenlemeye tabi tarifeler, doğrudan
nihai tüketiciye veya nihai tüketiciye yansıtılmak üzere ilgili
tüketiciye enerji tedarik eden lisans sahibi tüzel kişilere
yansıtılacak.

Bağlantı tarifeleri, ilgili bağlantı anlaşmasına dahil edilecek
olan bir dağıtım sistemine bağlantı için eşit taraflar arasında
ayrım yapılmaması esasına dayalı fiyatları, hükümleri ve şartları
içerecek. Bağlantı tarifeleri, şebeke yatırım maliyetlerini
kapsamayacak; bağlantı yapan kişinin iç tesisatının dağıtım
şebekesine bağlanması için inşa edilen bağlantı hattı kapsamında
katlanılan masraflarla sınırlı olacak.

Bağlantı hattının tüketici tarafından tesis edilmesi halinde,
bağlantı hattı işletme ve bakım sorumluluğu karşılığı dağıtım
şirketine devredilecek, bu tüketicilerden bağlantı bedeli
alınmayacak.

Hedef oranlar belirlenecek

Dağıtım şirketleri tarafından hazırlanacak olan dağıtım tarifeleri,
elektrik enerjisinin dağıtım sistemi üzerinden naklinden yararlanan
tüm gerçek ve tüzel kişilere eşit taraflar arasında ayrım
gözetmeksizin uygulanacak hizmetlere ilişkin fiyatları, hükümleri
ve şartları içerecek.

Dağıtım tarifeleri; dağıtım sistemi işletim maliyeti, teknik ve
teknik olmayan kayıp maliyeti, kesme-bağlama hizmet maliyeti, sayaç
okuma maliyeti, reaktif enerji maliyeti gibi dağıtım faaliyetinin
yürütülmesi kapsamındaki tüm maliyet ve hizmetleri karşılayacak
bedellerden oluşacak.

Dağıtım şirketlerinin tarifelerine esas alınacak teknik ve teknik
olmayan kayıplara ilişkin hedef oranlar bu kayıpları düşürmeyi
teşvik edecek şekilde Kurul tarafından belirlenecek.

Kurulca belirlenen hedef oranlarını geçmemek kaydıyla teknik ve
teknik olmayan kayıplara ilişkin maliyetler dağıtım tarifelerinde
yer alacak ve tüketicilere yansıtılacak. Teknik ve teknik olmayan
kayıplara ilişkin hedef oranlarının tespiti ve değiştirilmesi ile
oluşacak maliyetin tarifelerde yer alması ve tüketicilere
yansıtılmasına ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından çıkarılan
yönetmelikle düzenlenecek.

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış olan her türlü
ilamsız icra takibi, dava ve başvurular hakkında bu hükümler
uygulanacak.

Perakende satış tarifeleri

Perakende satış tarifeleri, serbest tüketici niteliğini haiz
olmayan tüketiciler için, eşit taraflar arasında ayrım
gözetmeksizin uygulanacak fiyatları, hükümleri ve şartları
içerecek.

Serbest tüketici niteliğini haiz olmayan tüketicilere uygulanacak
perakende satış tarifeleri, görevli tedarik şirketi tarafından
önerilecek ve Kurul tarafından incelenerek onaylanacak.

Tedarik lisansı sahibi şirketin lisansında, elektrik enerjisi
tüketim miktarlarına göre değişen tipte tarifelerin veya fiyat
aralıklarının uygulanmasına ilişkin yükümlülükler yer alabilecek ve
buna ilişkin hususlar Kurum tarafından çıkarılan yönetmelikle
belirlenecek.

Perakende satış tarifeleri, aktif enerji maliyeti, faturalama ve
müşteri hizmetleri maliyeti, perakende satış hizmet maliyeti gibi
perakende satış faaliyetinin yürütülmesi kapsamındaki tüm maliyet
ve hizmetleri karşılayacak bedellerden oluşacak.

Son kaynak tedarik tarifesi, serbest tüketici niteliğini haiz
olduğu halde elektrik enerjisini, son kaynak tedarikçisi olarak
yetkilendiren tedarik lisansı sahibi şirket dışında bir
tedarikçiden temin etmeyen tüketicilerin rekabetçi piyasaya
geçmesini teşvik edecek ve son kaynak tedarikçisinin makul kar
etmesine imkan verecek düzeyde, yürürlükteki perakende satış
tarifeleri ile piyasa fiyatları dikkate alınarak hazırlanacak. Bu
sınırlamalarla bağlı olmaksızın; Kurulca sosyal ve ekonomik
durumlar gözetilerek belirlenecek bir miktarın altında elektrik
enerjisi tüketen tüketiciler için ayn tarife yapılabilecek.

Ürün veya hizmet bedeline ilişkin davalar

Son kaynak tedarik yükümlülüğü kapsamında uygulanması öngörülen
tarifeler tedarik lisansı sahiplerince ayrıca teklif edilecek. Son
kaynak tedarik tarifesi, aktif enerji maliyeti, faturalama ve
müşteri hizmetleri maliyeti, perakende satış hizmet maliyeti gibi
son kaynak tedariği kapsamındaki tüm maliyet ve hizmetleri
karşılayacak bedellerden oluşacak.

Ürün veya hizmet bedeline ilişkin olarak yapılan başvurularda ve
açılan davalarda, tüketici hakem heyetleri ile mahkemelerin
yetkisi, ürün veya hizmet bedellerinin, Kurumun düzenleyici
işlemlerine uygunluğunun denetimi ile sınırlı olacak.

Mahkeme ve tüketici hakem heyeti kararına istinaden, dağıtım
şirketleri ya da tedarikçi tarafından yapılan iadeler ve mahkeme
kararında yer alan giderler dağıtım tarifeleri yoluyla
karşılanacak. Buna ilişkin usul ve esaslar kurul tarafından
düzenlenecek.

Elektrik dağıtım şirketlerine 2006-2010 uygulama döneminde özel
maliyetlere aktarılan yatırım harcamaları ile 2010 yılı sonu
itibarıyla yapılmakta olan yatırımlar hesabında yer alan yatırım
harcamaları toplamının, EPDK tarafından onaylanmış yatırım
tutarının üzerinde olması durumunda; 2010 yılı sonu itibarıyla
yapılmakta olan yatırımlar kapsamında yer alan ve Avrupa Yatırım
Bankası ile Dünya Bankası’ndan kredi alınmak suretiyle yapılan
yatırım harcamaları; faiz, enflasyon ve benzeri herhangi bir
güncelleme yapılmaksızın 1 Ocak 2016 tarihinde başlayacak uygulama
dönemi tarife hesaplamalarında dikkate alınacak.

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı
Kullanımına İlişkin Kanun’da yer alan aksamı üretecek firmalar
Bakanlıktan yeterlilik belgesi alacak. Yeterlilik belgesinin
verilmesine ilişkin ulus ve esaslar Kurumun görüşü alınarak
Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelikle düzenlenecek.

Yenilenebilir enerji kaynak alanlarında verilecek lisanslar için
bağlantı kapasitesi her yıl Kurum tarafından ilan edilecek. bu
alanlar için yapılan lisans başvurularının lisanslandırma işlemi
yıl içinde dönemsel bazda yapılacak. Kurum yenilenebilir enerji
kaynak alanlarında verilecek lisanslar kapsamında kurulacak
tesislerde kullanılacak aksamın tamamının Bakanlıktan yeterlilik
alan firmalardan temin edilmesi ön lisans koşulu olarak
uygulanacak. Böylece yerli üretimin teşvik edilmesi sağlanacak.

Rüzgar veya güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi
kurulması için yapılan önlisans başvurularında tesisin kurulacağı
saha üzerinde ve veya sahayı temsil edecek son beş yıl içinde elde
edilmiş standardına uygun belirli süreli rüzgar ve güneş ölçüm
verisi bulunması istenecek. Sahanın belirlenmesi, ölçümler ve
değerlendirilmesi, verilerin elde edilmesi ve güvenliği ile
bunların belgelendirilmesi Bakanlık tarafından teklif edilen ve
kurum tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenecek.

Milli güvenliği ilgilendiren kurum ve kuruluşların mülkiyetinde
olup bu kurum ve kuruluşların tesislerine elektrik enerjisi
sağlayan orta gerilim seviyesinden bağlı hat ve tesislerin, dağıtım
tesisi sınırından dağıtım transformatörü alçak gerilim pano
girişine kadar olan bölümünün işletme, bakım ve onarımı ilgili
kurum ve kuruluşların talep etmesi halinde bölgede görevli dağıtım
şirketi tarafından yapılacak. Bu tesislerde yatırım gerekmesi
durumunda bu yatırım ilgili kurum ve kuruluşlarca yapılacak. Bu
kapsamda verilecek hizmetlere ilişkin alınacak bedeller ile
uygulamaya ilişkin usul ve esaslar kurum tarafından çıkarılacak
yönetmelikle düzenlenecek.